گوش انسان از لحاظ ساختار آناتومیک به سه بخش گوش خارجی ، گوش میانی و گوش داخلی تقسیم میشود. در یکی از مقالات قبلی با گوش داخلی آشنا شدیم حالا در اینجا میخواهیم آناتومی گوش خارجی را بررسی کنیم.
گوش خارجی
گوشها اولین بخش از بدن هستند که در صورت مواجه بدن با سرما تحت تأثير قرار میگیرند. به همین دلیل آنها نقطهای هستند که بيشتر تحت تاثیر سرمازدگی قرار میگیرند و یکی از واضحترين مناطقی هستند که به دلیل افزایش جریان خون به دنبال حالت خجالت کشیدن یا عصبانیت سرخ میشوند.
گوش خارجی شامل لاله (یا پینا) و مجراي شنوایی خارجی است. لاله یکی از بخشهای برجسته صورت انسان را تشکیل میدهد و همواره موضوع بسیاری از خرافات و آداب و رسوم بوده است.
لاله گوش
لاله یا پینا از بخش میانی دو طرف سر انسان برآمده میشود، که یک بخش بی نظیر در مقایسه با گونههای دیگر است لاله فقدان لايه چربي در زير پوست مي باشد برآمدگی خارجی بزرگتر هلیکس نام دارد که به شکل حرف C از بخش فوقانی قدامی لاله به سمت بخش تحتانی حرکت کرده و به نرمه منتهی میشود. درست از بخش داخلی هلیکس دومین برآمدگی که آنتی هلیکس نام دارد منشا میگیرد. پایک هلیکس سومین برآمدگی است که به شکل تقريباً عرضی از بالای مجرای گوش خارجی به عقب به سمت آنتی هلیکس حركت ميكند. این سه برآمدگی اصلیترین یکپارچگی ساختاری لاله را ایجاد میکنند. بدون این برآمدگیها، بویژه بخش C مانند هلیکس و آنتی هلیکس، لاله به دنبال حرکت سر یا به دنبال وزش باد به آزادی حرکت ميكرد بر آمدگی برجسته در لبه قدامی مجرای گوش خارجی، تراگوس (زبانه) نامیده میشود. تکمه مقابل تراگوس که در بخش تحتانی برآمدگی آنتی هلیکس قرار دارد، آنتی تراگوس نامیده میشود. تراگوس و آنتی تراگوس کمک میکنند تا بخش صدفي لاله را که کونکا (صدف) نامیده میشود شکل گیرد که مستقیماً با کانال در ارتباط است. بخش نرمه گوش یا لوبول تنهاترین بخش از لاله گوش است که غضروف ندارد. بخشهای مختلف لاله در شکل نشان داده شده است.
عملکرد لاله گوش
حالت صدفی شکل لاله گوش میزان جمع آوری صدا را افزایش میدهد. شكل و محل لالههای گوش نیز میتواند در تعیین جهت صدا (اگر فركانس مناسب آن را داشته باشند) در فضا کمک کند. اصوات با فرکانس کم دارای طول موج بلند هستند که به سادگی اطراف لاله گوش را احاطه میکنند و از این رو شدت آنها در هنگام ورود به گوش کاهش نمییابد (اثر سايهاي ايجاد نميشود). اصوات با فرکانس پایین از طریق مقایسه میان اختلاف زمان رسیدن صدا به هر گوش در تعیین موقعیت منبع صوت، کمک کننده ميباشد. به این معنی که منبع صوت در سمتی است که زودتر به گوش میرسد. با این حال امواج دارای فرکانس بالا دارای طول موج کوتاهی هستند که این موضوع منجر به ایجاد اثر سايهاي توسط سر و لاله گوش میگردد و از این رو در بيرون گوش شدت صوت کاهش مییابد. مكانيابي در این فرکانسها با استفاده از اختلاف شدت صدا بین دو گوش است، بدین معنی که صوت متعلق به سمتی است که در آن شدت بالاتری وجود دارد خصوصیات فیزیکی گوش خارجی همچنين قادر است (انرژی) امواج صوتی را هنگام انتقال به سمت پرده گوش تغییر بدهد.
در انسانها، گوش خارجی بوسیله امواج صوتی بویژه با فرکانس در حدود 2 تا 7 کیلوهرتز، تشدید میشود. بنابراین گوش خارجی انسان صرفاً خصوصیات فاز محرکهای صوتی را تغییر نمیدهد، بلكه این ساختارها میتوانند موجب تقویت این صداها شوند و فشار صوت را بر روی پرده صماخ افزایش دهند.
مجرای گوش خارجی
در انسان بالغ کانال گوش حدود 5/2 سانتی متر طول و 7/0 سانتی متر قطر دارد. 2/1 تا 3/1 خارجی کانال از قالب غضروفي قابل انعطاف تشکیل شده است (همانند بخش وسیعي از گوش خارجی). بخش داخلی باقیمانده، به استخوان تمپورال جمجمه متصل شده است. کانال گوش کمی حالت بیضوی دارد. مسیر کانال گوش تا حدود اندکی حالت تابیده یا S شکل دارد. بخش غضروفی خارجی به سمت فوقانی-خلفی متمایل است و بخش استخواني داخلي به سمت تحتانی- قدامی.
عملکرد مجرا
علاوه بر توانایی هاي رزونانسي و تقویت صدا توسط مجرای گوش، کانال گوش از پرده صماخ و گوش میانی حمایت میکند. از لحاظ آناتوميكي، طول و قطر كانال مانع ورود اجسام خارجي و آسيب به پرده ظريف صماخ ميشود. حالت Sشکل کانال نیز به این حمایت کمک میکند. خصوصیات فیزیکی کانال گوش (نیز) کمک میکند تا اطمینان حاصل شود که تغییرات دمایی خارجی بر روی گوش میانی و داخلی تأثیر نگذارد (گوش میانی و داخلی از تغییرات دمایی بیرون تاثیر نپذیرند).
حمایت فیزیولوژیک به وسیله انواع گوناگونی از مکانیسمهای مختلف صورت میگیرد. ابتدا موهایی را که در یک سوم خارجی کانال گوش قرار دارند و همه به سمت خارج هستند، محافظ خوبی در برابر عوامل زنده (مانند حشرات) و غیر زنده (مانند مهرههای کوچک و دانه ریز) خواهند داشت.
دوم این که غدد سباسه و سرومنی که آنها هم در بخش غضروفی قرار دارند، از خود وکسی ترشح
میکنند که دارای مواد ضد باکتریایی و ضد قارچی است. در نهایت مهاجرت لایه خارجی یا اپیدرم پرده صماخ و مجرای گوش به سمت خارج است. خصوصيت تقريباً منحصر به فردي كه در اين قسمت از بدن ديده ميشود، مكانيزم اين پوست انداختن شناخته شده نيست. مهاجرت سلولها کانال گوش با سرعت 5/0 تا 1 ميليمتر در روز رخ ميدهد و عملكرد آن خارج كردن سلولهاي مرده روي پوست پرده و كانال موسوم به كراتينوسيت و همچنين سرومنهاي خشك شده و هر چيز اضافي (دبري) ديگر است. در بخشهای دیگر بدن این ریزش به دنبال مالش روزانه و ساییده شدن پوست در مقابل پوست ديگر روی می دهد. مهاجرت معيوب و اشتباه اپیدرم می تواند منجر به بيماري مخرب گوش میانی موسوم به کولستاتوم (Cholesteatoma) شود. علاوه بر تمیز کردن دبریهای ریز مهاجرت اپی تلیال همچنین منجر به التیام سریع و خود به خودی سوراخهای پرده صماخ میگردد.
گوش خارجی در پرده صماخ تمام میشود و پرده صماخ به عنوان مرز نازک میان بخشهاي خارجی و مياني گوش است. گوش میانی، انرژی صوت را از گوش خارجی به سمت گوش داخلی و حلزون انتقال میدهد و انجام این کار به همسان شدن امپدانس پایین هوا در گوش خارجی با امپدانس بالای مایع در گوش داخلی كمك میكند.
خون رسانی
گردش خون لاله گوش توسط شریان گوشی خلفي، شاخهای از شريان کاروتید خارجی، شاخه گوشی قدامی از شریان تمپورال سطحی و شاخهای از شریان اکسیپیتال تأمین میشود. شریانهایی که گردش خون مجرای گوش خارجی را تأمین میکنند شامل شاخههایی از شریانهای گوشی خلفی، ماگزیلاری و تمپورال هستند.
عصب دهی
عصبهایی که حس لاله گوش را تأمین میکنند شامل عصب گوشی بزرگ (گریتر اوریکولار) و اعصابي از شبكه گردني شامل، شاخه اریکولار عصب واگ، شاخهی اوریکولوتمپورال عصب مندیبولار (مبدأ آن تري ژمینال است) و عصب لسر اکسیپیتال از شبکه گردنی هستند. اعصابی که حس مجرای گوش خارجی را تأمین میکنند شامل شاخه اوریکولوتمپورال عصب مندیبولار و شاخه اوریکولار واگ میباشند.